انتقاد تند از اکبر عبدی و مجید مظفری: به چه قیمت تن به این کار سخیف دادید؟

راستان | خراسان نوشت: برنامه «جوکر» در فصل جدید خود، با بهره‌گیری از پیش‎کسوتانی مثل اکبر عبدی و مجید مظفری، سعی داشت جذابیت متفاوتی خلق کند. اما آن‎چه از این تلاش بر جای ماند، نه یک اثر هنرمندانه و درخور شأن این هنرمندان، بلکه موجی از انتقاد و تاسف بود. 

اکبر عبدی، هنرمندی که با نقش آفرینی‌های ماندگاری در «آدم‌برفی»، «هنرپیشه» و «مادر»، در حافظه فرهنگی ما جا دارد، این‌بار لباس زنانه به تن کرد و در نقشی ظاهر شد که بیشتر از محتوای خود، حامل معنایی تلخ بود: «استحاله یک هنرمند». 

این‎جا ما با تبدیل عبدی از یک هنرمند بزرگ به شومن مواجهیم، کسی که گویا دغدغه معاش او را به پذیرش هر حرکت، هر نقش و هر برنامه‌ای سوق داده است. این لباس زنانه که پیشتر در آثار سینمایی او، نظیر «آدم‌برفی»، بخشی از داستان‌پردازی و تحلیل شخصیت بود، حالا هیچ روایت عمیقی ندارد و صرفاً برای لحظاتی خنده سطحی مخاطب طراحی شده است. تلخ‌تر این‌که مجید مظفری، نماد نقش‌های متین و جدی سینمای ایران، هم در کنار او حضور داشت. مخاطبی که به احترام عظمت بازی‌های امثال مظفری در آثار فاخر سینمای ایران پای پلتفرم نشسته است، حالا نه‌تنها از محتوا، بلکه از هنرمندی آزار می‌بیند که روزگاری نماد وقار هنری بوده است. 

این رفتار بیشتر از آن که مخاطب را به خاطر محتوای برنامه رنج دهد، از هنرمندانی آزار می‌دهد که در دهه ششم به بعد زندگی خود هستند و کارنامه‌ای غنی از آثار مهم دارند. البته نمی‌توان از همه انتظار هنر و کمدی خوب داشت، اما وقتی پای هنرمندانی مثل عبدی و مظفری در میان باشد، این انتظار نه بی‌جاست و نه غیرمنطقی. 

نمونه‌های جایگاه‌های هنری تعریف‌شده در تاریخ سینمای ایران، شاید الگوی مناسبی برای این موضوع باشند؛ بازیگرانی مثل عزت‌ا… انتظامی، علی نصیریان، محمدعلی کشاورز و… با دقت در انتخاب نقش‌هایشان زندگی حرفه‌ای خود را به ساحت احترام و وقار رساندند. هر نقشی را با هر شرایطی نپذیرفتند و حرمت مخاطب را نگاه داشتند. حالا، حضور در چنین برنامه‌ای، آن‌هم فقط برای سرگرمی به هر قیمتی، شکافی عمیق بین بعضی هنرمندان پیش‎کسوت و الگوهای گذشته ایجاد کرده است. 

و نکته مهم همین است: لباس زنانه پوشیدن عبدی، تلخی ماجرا نیست. تلخی واقعی این‎جاست که برای دیده شدن یک برنامه هنرمند تن به هرکاری بدهد؛ بدون ذره‌ای تلاش و خلاقیت. این «هر کار کردن» است که آسیب‌زننده است، نه انتخاب لباس یا ظاهر. عبدی پیشتر نیز در نقش‌هایی مشابه ظاهر شده، اما آن زمان این انتخاب‌ها بخشی از شخصیت‌پردازی در خدمت داستان بود. این‌بار اما از هنر خبری نیست، فقط ابتذالی برای چند لحظه خنده. احسان علیخانی، که روزگاری خود مبدع برنامه‌های خوب تلویزیونی بود، حالا با ساخت فصل‌های جدید «جوکر» در مسیری قدم گذاشته که بیشتر از سرگرم کردن مخاطب، حرمت هنر را زیر سؤال برده است. آیا ارزشش را دارد؟