گسترش مصرف یک ماده اعتیادآور میان فوتبالیست‌های ایرانی؛ اسنوس چیست؟

راستان | شماری از فوتبالیست‌ها در ایران پیش از مسابقات و در رختکن ورزشگاه‌ها ماده‌ای زیانبار و اعتیادآور به نام «اسنوس» استعمال می‌کنند تا از طریق آن بر اضطرابشان غلبه کنند.

اسنوس یک نوع تنباکوی بدون دود حاوی نیکوتین به مقدار بیش‌ازحد مجاز است که در کیسه‌های کوچک یا به‌صورت فله‌ای عرضه می‌شود. این ماده تا پیش از این عمدتا در کشور‌های اسکاندیناوی به‌ویژه سوئد و نروژ محبوب بود، اما حالا میان شماری از جوانان عمدتا ثروتمند در ایران نیز محبوب شده است.

مصرف‌کنندگان اسنوس آن را زیر لب قرار می‌دهند تا نیکوتین موجود در آن ظرف حدود ۲۰ دقیقه از طریق غشا‌های دهانی جذب شود.

پس از انتشار اخباری درباره استفاده تعدادی از بازیکنان لیگ برتر انگلستان از اسنوس، اکنون خبرگزاری مهر در ایران از گسترش چشمگیر علاقه فوتبالیست‌های شاغل در لیگ برتر ایران به این تنباکوی اعتیادآور خبر داده است. به طوری که پزشکان برخی تیم‌ها گزارش‌هایی را به کمیته پزشکی فدراسیون فوتبال ارائه داده و خواستار اضافه شدن نیکوتین به فهرست مواد ممنوعه و جلوگیری از استعمال آن در رختکن ورزشگاه‌ها شده‌اند.

پیش از این یک منبع آگاه در فدراسیون فوتبال ایران مرداد ۱۴۰۲ فاش کرده بود که تست اعتیاد دست‌کم ۳۰ فوتبالیست ایرانی پیش از آغاز لیگ برتر فوتبال ایران «مثبت» اعلام شد و آنها به همین دلیل نتوانستند در مرتبه اول، جواز حضور در فهرست تیم و بازی در مسابقات ابتدایی را کسب کنند.

مصرف اسنوس برخلاف سیگار، بدون دود است که به همین دلیل بازیکنان فوتبال می‌توانند پنهانی و بدون جلب توجه از آن استفاده کنند. این در حالی است که به دلیل حجم بالای نیکوتین موجود در اسنوس، مصرف ادامه‌دار آن به گرایش مصرف‌کننده به انواع مخدر‌ها و همچنین به خطر افتادن جان ورزشکاران در زمان مسابقات به دلیل افزایش ضربان قلب، منجر شود. به جز سوئد، فروش اسنوس در کل اتحادیه اروپا ممنوع است.

مهر نوشت: «بعد از آنکه تعداد زیادی از فوتبالیست‌ها مصرف قلیان را برای خود امری عادی دانستند و گرایش زیادی به آن پیدا کردند، حالا گزارش‌های رسیده از مصرف نیکوتین در رختکن برخی تیم‌ها حکایت دارد. بازیکنان حرفه‌ای در معرض استرس شدید، فشار روانی‌اند و به تمرکز بالا نیاز دارند. نیکوتین نیز به‌عنوان یک ماده محرک و آرامبخش موقت می‌تواند تمرکز را افزایش و اضطراب را کاهش دهد و حس آرامش ایجاد کند، اما آثار منفی آن بر سلامت و عملکرد ورزشی بسیار جدی است. این ماده عروق خونی را تنگ می‌کند و اکسیژن‌رسانی به عضلات را کاهش می‌دهد که می‌تواند بر عملکرد بازیکنان در بازی‌های پرتحرک تاثیر منفی بگذارد.»

در حال حاضر سازمان جهانی مبارزه با دوپینگ، نیکوتین را در دسته مواد ممنوعه قرار نداده، اما تحت نظارت قرار دارد و این بدان معنا است که اگر مشخص شود نیکوتین بر عملکرد ورزشی تاثیر قابل‌توجهی دارد یا سلامت بازیکنان را به خطر می‌اندازد، ممکن است در آینده ممنوع شود.

روزنامه خبرورزشی تیرماه گذشته در گزارشی با تیتر «فرار چند ستاره لیگ برتری از تست دوپینگ؛ سرمربیان از دادن تست اعتیاد طفره می‌روند!»، به استفاده احتمالی شماری از داوران از مواد مخدر خبر داده بود.

همچنین در حالی که بار‌ها تصاویری از قلیان کشیدن ستارگان فوتبال ایران، از جمله بازیکنان دو تیم محبوب پایتخت در کافه‌ها و قلیان‌سراها، در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است، خداداد عزیزی، ستاره سابق تیم ملی فوتبال ایران، سال ۱۳۹۹ مدعی شد که «بیش از ۸۰ درصد بازیکنان مطرح فوتبال ایران سیگار می‌کشند».

روزنامه اعتماد هم سال ۱۴۰۱ از سیگار کشیدن برخی بازیکنان در رختکن تیم‌ها، هتل محل اقامت، در خودرو پس از بازگشت از تمرین و کافه‌ها و سفره‌خانه‌ها خبر داده بود. حتی روزنامه همشهری در سال ۱۳۹۲ از مصرف انواع مواد مخدر سنگین مانند شیشه، کوکایین و تریاک بازیکنان شناخته‌شده فوتبال ایران پرده برداشته بود.